สิ่งประดิษฐ์-บ้าน » ส่วนประกอบถังดับเพลิงแรงดันต่ำ ข้างในถังดับเพลิงมีอะไรบ้าง?

ส่วนประกอบถังดับเพลิงแรงดันต่ำ ข้างในถังดับเพลิงมีอะไรบ้าง?

24 มิถุนายน 2023

774 0

ส่วนประกอบถังดับเพลิงแรงดันต่ำ ข้างในถังดับเพลิงมีอะไรบ้าง?

ถังดับเพลิงในปัจจุบันจะมีถังอยู่ 2 ประเภทด้วยกัน “Stored Pressure Type”ซึ่งก็คือภายในถังได้บรรจุแรงดันไว้เสร็จสรรพ สามารถฉีดใช้งานได้ทันทีเมื่อมีเหตุฉุกเฉิน อีกชนิดหนึ่งคือ”Cartridge Operated Type”ซึ่งจะมีถังก๊าซแยกต่างหากกับตัวถังดับเพลิง ต้องปล่อยแรงดันในถังก๊าซเข้าไปในตัวถังดับเพลิงก่อน จึงจะสามารถฉีดใช้งานได้ (ประเทศไทยไม่มีผลิต)

โดยข้อดีของ Stored Pressure Type คือสามารถใช้งานได้ง่าย, และมีราคาถูกกว่าแบบ Cartridge Operated มาก แต่จำเป็นต้องบำรุงรักษา ตรวจสอบอะไหล่ให้อยู่ในสภาพดีพร้อมใช้งานอยู่เป็นประจำ และควรส่งถังกลับมาทำความสะอาดและบรรจุสารเคมีใหม่ทุกๆ 5ปี

รูปตัวอย่างเครื่องดับเพลิงแบบมีท่ออัดก๊าซ (Cartridge Operated Type)
– รูปด้านซ้าย ถังแรงดันแบบซ่อนอยู่ในถังดับเพลิง
– รูปด้านขวา ถังดับเพลิงยี่ห้อ ANSUL จะเป็นถังแรงดันอยู่ภายนอกซ่อนอยู่ในกล่องพลาสติกสีดำ

△ส่วนประกอบภายนอกของถังดับเพลิง แบบอัดแรงดัน Stored Pressure Type

ส่วนประกอบภายนอกของถังดับเพลิง จำเป็นต้องตรวจเช็คให้อยู่ในสภาพดีอยู่เป็นประจำ
1. คันบีบ ต้องไม่ชำรุด ไม่เป็นสนิม ซึ่งอาจทำให้เกิดบาดแผลเวลายกถังหรือเคลื่อนย้าย
2. หัววาล์ว ตรวจสอบให้อยู่ในสภาพที่ดี แน่น แข็งแรง
3. เกจ์แรงดัน เช็คในแน่ใจว่าแรงดันไม่ตก ในเข็มอยู่ในแถบสีเขียว หากอยู่นอกเหนือแถบสีเขียวควรส่งถังมาตรวจสอบโดยด่วน
4. สายฉีด ต้องไม่ผุกร่อนหรือฉีกขาด โดยเฉพาะปลายสายฉีด ต้องไม่มีเศษสกปรกหรือแมลงมาอุดตัน
5. ตัวถัง ตรวจสอบให้ทั่วให้แน่ใจว่าตัวถังไม่มีแผลถลอกจนเห็นเนื้อเหล็กหรือเป็นสนิม ซึ่งอาจทำให้ตัวถังไม่สามารถรับแรงดันที่บรรจุได้ดีเพียงพอ
(การตรวจเช็คสามารถทำตามป้ายTAG คู่มือตรวจเช็ค ที่มาพร้อมถังดับเพลิงได้)

ถังดับเพลิงชนิดCo2(คาร์บอนไดออกไซด์) ใช้งานต้องระวังเพราะแรงดันภายในสูงมาก

ภายในถังดับเพลิงประกอบไปด้วย..
1. หัววาล์วและท่อส่ง
ส่วนประกอบนี้มีความสำคัญมาก เนื่องจากเป็นจุดที่กักเก็บแรงดัน ถังดับเพลิง ต้องได้ตามแบบมาตรฐาน หัววาล์วต้องมีความแข็งแรง ทนแรงดันและแรงกระแทกได้ดี..

2. ผงเคมีแห้ง
สารเคมีที่บรรจุ มีส่วนประกอบที่สำคัญคือ Monoammonium Phosphate (NH4H2PO4) ผสมกับสารประกอบอื่นๆเพื่อให้ผงเคมีมีความลื่นไม่เกาะตัว ไม่อุดตันเมื่อฉีดใช้งาน หรือเรียกกันว่า ABC Powder มีประสิทธิภาพในการดับไฟได้ดี สามารถดับได้ทั้ง Class A,B,C ทั้งนี้ความเข้มข้นของสารเคมีขึ้นอยู่กับ Fire Rating ของแต่ละรุ่น

สารเคมีอีกประเภทหนึ่งที่มีใช้กัน จะมีส่วนผสมหลักคือ Sodium Bicarbonate (NaHCO3) หรือเรียกกันว่า BC Powder สามารถดับได้เฉพาะไฟ Class B และ C สารเคมีชนิดนี้มีราคาถูกกว่าแต่ประสิทธิภาพในการดับไฟจะด้อยกว่า ABC Powder ทั้งนี้สารเคมีทั้ง2ชนิด ไม่เป็นอันตรายต่อคนแต่ฝุ่นผงอาจทำให้เกิดการระคายเคืองบ้างเล็กน้อย

วิธีสังเกตุความแตกต่าง
สารเคมีประเภท BC (Sodium Bicarbonate) จะมีรหัส Fire Rating เฉพาะค่า B เท่านั้น เช่น 1B และ 2B
สารเคมีประเภท ABC (Monoammonium Phosphate) จะระบุทั้ง A และ B เช่น 2A-2B, 4A-10B, 10A-40B

3. ก๊าซที่บรรจุ
ก๊าซที่บรรจุอยู่ในถังดับเพลิง จะใช้เป็นก๊าซไนโตรเจน Nitrogen(N2) ซึ่งมีคุณสมบัติเด่นคือเมื่อโดนความร้อน ก๊าซจะไม่ขยายตัว ทำให้แรงดันไม่เพิ่มขึ้น ต่างกับออกซิเจน หรือคาร์บอนไดออกไซต์หากโดนความร้อนจะมีการขยายตัวทำให้แรงดันอาจพุ่งขึ้นสูงหรือลงต่ำกว่ากำหนด

หลักการทำงานของเครื่องดับเพลิง
เมื่อบีบคันบีบ จะทำให้หัววาล์วเปิดหน้าวาล์วปล่อยแรงดันออกจากถังดับเพลิง โดยที่แรงดันจะทำหน้าที่ผลักให้ผงเคมีแห้งที่อยู่ภายในถังถูกดันให้ผ่านท่อส่ง วาล์ว และออกมายังสายฉีด.